Адам баласы жаратылғаннан бері «Мен кіммін? Қайдан келдім? Не үшін өмір сүріп жүрмін?» деген сұрақтарға жауап іздеп келеді. Бұл сауал – жай философиялық емес, өміріміздің мәнін анықтайтын іргелі сұрақ. Ислам бұл сұраққа анық, тұжырымды әрі жүрекке тыныштық сыйлайтын жауап ұсынады.
Жаратылу мақсаты – құлшылық
Алла Тағала Құран Кәрімде:
«Мен жындар мен адамдарды Өзіме құлшылық етулері үшін жараттым»
(Зәрият сүресі, 56-аят)
деп бұйырады.
Бұл аяттан ұғатынымыз – адамның жаратылу мақсаты дүние жинау, атақ қуалау немесе рахат өмір сүру емес. Оның өмірлік міндеті – Жаратушысын танып, Оған құлшылық ету. Құлшылық дегеніміз – тек намаз оқу мен ораза ұстау ғана емес, жүрекпен мойындап, өмірдің әр саласында Алланың бұйрығына сай өмір сүру.
Алланы тану – нағыз бақыт
Жаратылыстың мәні – Жаратушыны тануда. Алланы тану – адамды өзінің әлсіздігін, мұқтаждығын түсінуге, ал Жаратушының Ұлы екенін мойындауға бастайды. Ибн Аббас (р.а.) бұл аятты тәпсірлеп:
«Яғни олар Алланы танысын деп жаратылды» – деген.
Яғни адам баласы Раббысын танып, сол танудың нәтижесінде шынайы құлшылыққа көшеді.
Өмір – сынақ алаңы
Алла Тағала Құранда:
«Ол – сендерді кім жақсы амал жасайды деп сынау үшін өлім мен өмірді жаратқан»
(Мүлк сүресі, 2-аят)
деп баяндайды. Яғни бұл өмір – мәңгі мекен емес, уақытша сынақ алаңы. Адам баласы осы өмірде қандай жолды таңдаса, мәңгілік тағдыры сол бойынша шешіледі. Бұл шындықты түсінген жан әрбір күнін бағалап, бос өткізбеуге тырысады.
Құлшылық – еркіндіктің бастауы
Қазіргі заманда кей адамдар дінге «шектеу» деп қарайды. Алайда шын мәнінде, дін – адамның рухын босататын күш. Аллаға құл болған адам – нәпсінің, қоғамның, мүдденің құлы болмайды. Ол тек Жаратушыға тәуелді екенін сезініп, шын еркіндікке жетеді.
Имам Ғазали былай деген:
«Адам өзін танымайынша, Раббысын да танымайды».
Өз табиғатын, әлсіздігін, шектеулілігін түсінген жан – шексіз, кемел Раббысын тануға ұмтылады. Бұл таным – адам өмірінің нағыз биігі.
Қорытынды
Адам – кездейсоқ тіршілік иесі емес. Ол – ұлы мақсатпен жаратылған, ерекше қабілетпен жаратылған Алланың орынбасары. Оның өмірдегі басты міндеті – Раббысын танып, шынайы құлшылық жасау арқылы мәңгілік өмірге дайындалу. Бұл мақсатты ұмытқан адам – бағытын жоғалтқан жолаушы секілді. Ал мақсатын тапқан адам – жүрегі тыныш, өмірі нұрлы адам.
islam.kz